Του ιστορικού Δημήτρη Σκεύα
Πολύπαθη η Ήπειρος, αποτελεί έως και σήμερα τη δεύτερη φτωχότερη περιφέρεια της Ελλάδας, μετά την ακριτική Θράκη. Οι πληγές, ωστόσο, της νότιας –ελεύθερης Ηπείρου, δεν δύνανται να αντιπαραταχθούν μ’ εκείνες, τις ανοιχτές ακόμη, πληγές της μαρτυρικής Βορείας Ηπείρου. Παρ’ όλα αυτά, συμβαίνει, δυστυχώς, στην σύγχρονή μας εποχή, σ’ αυτήν την εποχή της πληροφόρησης, του διαδικτύου και της ενημέρωσης, να παραγνωρίζουμε πτυχές, της όχι και τόσο παλαιάς μας Ιστορίας, μ’ αποτέλεσμα, όχι μόνο να μην τιμούμε τους ήρωες του Γένους μας, αλλά και να μην ξεχωρίζουμε τον θύτη από το θύμα. Μια τέτοια «μπερδεμένη» υπόθεση είναι και αυτή της επονομαζόμενης «Τσαμουριάς», που δεν είναι άλλη από την ελληνική θεσπρωτική ηπειρωτική γη. Η υπόθεση αυτή αν και μετρά 80 περίπου χρόνια, αναζωπυρώνεται κάθε τόσο από την εκάστοτε κυβέρνηση των Τιράνων, η οποία επιδιώκει διαρκώς να δημιουργεί νέα προσκόμματα αναζητώντας αφορμές για περαιτέρω διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας. Ο αλβανικός, άλλωστε, εθνικισμός θεριεύει σήμερα όπως και τότε κατά τα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, όπου πίσω και κάτω από την μπότα των Ιταλο-γερμανικών στρατευμάτων κατοχής οι άσπονδοι «φίλοι» του Ελληνισμού έβαλαν σε λειτουργία τα υποχθόνια σχέδια τους.
Η Ήπειρος αλβανική ως την Πρέβεζα! Αυτό ήταν το σύνθημα των αυτοαποκαλούμενων «Τσάμηδων». Οι αλβανόφωνοι αυτοί μουσουλμάνοι κατοικούσαν στην γη της Θεσπρωτίας, ιδιαίτερα γύρω από την Ηγουμενίτσα, το Μαργαρίτι, τις Φιλιάτες και την Παραμυθιά. Ο πληθυσμός τους δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλος, καθώς δεν ξεπερνούσαν τις 20.000 σε μια ελεύθερη Ήπειρο των 360.000 κατοίκων. Για την προέλευση αυτής της πληθυσμιακής ομάδας ισχυρότερη εμφανίζεται η άποψη που τους θέλει προϊόν, των, άλλοτε βίαιων και άλλοτε καιροσκοπικών, εξισλαμισμών πλατιών πληθυσμιακών στρωμάτων της Ηπείρου κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, ιδίως μετά την κατάπνιξη του επαναστατικού κινήματος του επισκόπου Τρίκκης Διονυσίου του Φιλοσόφου (+1611). Όσον δε αφορά στην ονομασία Τσάμης, την οποία χρησιμοποιούν κατ’ αποκλειστικότητα σήμερα οι μουσουλμάνοι απόγονοι των Ελλήνων και Αλβανών εξωμοτών του παρελθόντος, η ετυμολογική της ρίζα θα πρέπει να αναζητηθεί στο αρχαίο όνομα του ποταμού Καλαμά, που δεσπόζει στην θεσπρωτική γη. Από το ελληνικό Θύαμις λοιπόν στο τουρκαλβανικό Τσάμης! Μάλιστα ο όρος χρησιμοποιήθηκε επί μακρόν για τον προσδιορισμό τόσο των μουσουλμάνων όσο και των Χριστιανών κατοίκων της Θεσπρωτίας, ενώ πολύ συχνά οι Έλληνες των παλαιότερων γενεών αποκαλούσαν τους μουσουλμάνους «Τσάμηδες» Τούρκους!
Ο ετερόκλητος, εθνολογικά, αυτό πληθυσμός, που ομιλούσε εξίσου τα ελληνικά και μια αλβανική διάλεκτο, ως μουσουλμανικός, όφειλε κατά το γράμμα της συνθήκης της Λωζάννης του 1923 να μεταβεί στην Τουρκία, ώστε στη γη αυτή να εγκατασταθούν, στο πλαίσιο της Ανταλλαγής των πληθυσμών, διωκόμενοι χριστιανοί Έλληνες της Μ. Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Η ανταλλαγή αυτή, ωστόσο, ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε, με δυσάρεστες συνέπειες για το μέλλον, χάρη στις ενέργειες του τότε κυρίαρχου της ελληνικής πολιτικής δικτάτορα Θεοδώρου Πάγκαλου, ο οποίος, επιχειρώντας να φανεί αρεστός στην νεότευκτη Αλβανία και την προστάτιδά της φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι, εξαίρεσε στα 1926 τους «Τσάμηδες» από την Σύμβαση για την Ανταλλαγή των πληθυσμών. Η ενέργεια αυτή του Θεόδωρου Πάγκαλου αποτέλεσε τροχοπέδη για την Ελλάδα, την ίδια μάλιστα στιγμή που η Ιταλία επέτεινε την πολεμική της κατά της πατρίδας μας. Ας σημειωθεί πως από το 1914 έως και το 1920 στο Μιλάνο είχαν εκδοθεί χιλιάδες εθνολογικοί και εθνογραφικοί χάρτες που παρουσίαζαν την Ήπειρος κατά πλειοψηφία αλβανική! Παράλληλα καθ’ όλη την διάρκεια του Μεσοπολέμου η αλβανική προπαγάνδα οργίαζε για το ζήτημα των «αλύτρωτων αδελφών» της «Τσαμουριάς». Η αλήθεια, ωστόσο, ήταν καταφανώς διαφορετική, καθώς στη μεν Θεσπρωτία οι «Τσάμηδες» άγγιζαν το ¼ του πληθυσμού, 19.905 σε σύνολο 80.000 κατοίκων, στη δε Ήπειρο των 380.000 κατοίκων αντιπροσώπευαν μόλις το 5% των κατοίκων.
Τα χρόνια του Μεσοπολέμου διαδέχεται η νέα παγκόσμια συμφορά που ακούει στο όνομα δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Η Ιστορία είναι γνωστή, η φοβερή αυτή σύγκρουση κρούει την θύρα της Ελλάδος το 1940, καθώς οι αλαζόνες Ιταλοί υπό την καθοδήγηση του Ντούτσε Μουσολίνι εισβάλλουν στην πατρίδα μας. Δεν είναι, ωστόσο, μόνοι στο εγκληματικό τους σχέδιο καθώς στο πλάι τους προστρέχουν οι δουλόφρονες Αλβανοί, την χώρα των οποίων η Ιταλία έχει καταστήσει προτεκτοράτο ήδη από το 1939. Οι επιδιώξεις των Ιταλο-αλβανών εισβολέων συγκλίνουν· η ανεξάρτητη, ελεύθερη, Ελλάδα ενοχλεί τους πρώτους ενώ η ελληνική Ήπειρος απειλεί τους δεύτερους. Τα βορειοηπειρωτικά και αλβανικά βουνά σκάβονται από τις οβίδες και μετατρέπονται σε πεδία σφοδρών συγκρούσεων, στις οποίες σχεδόν πάντα βγήκε νικητής ο μαχόμενος υπέρ βωμών και εστιών ελληνικός στρατός νικώντας και τα 14 αλβανικά τάγματα που πολεμούσαν με λύσσα και με την ελπίδα ότι θα άρπαζαν μεγάλη λεία από τους νικημένους από τους Έλληνες.
Οι «Τσάμηδες» μπροστά σ’ αυτές τις εξελίξεις δεν έμειναν, δυστυχώς, αμέτοχοι. Οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες είχαν επισημάνει την κατασκοπική τους δράση, υπέρ των Ιταλών, πριν την έναρξη του πολέμου. Το θλιβερότερο, ωστόσο, ήταν πως από τα 14 αυτά αλβανικά τάγματα, που προαναφέρθηκαν, τα τρία απαρτιζόταν αποκλειστικά από αυτούς τους μουσουλμάνους πολίτες της Ελλάδας· η πρώτη πράξη της προδοσίας τους είχε συντελεστεί. Η επικείμενη τριμερής κατοχής της Ελλάδας, από Ιταλούς, Γερμανούς και Βούλγαρους θέτει τους «Τσάμηδες» σε θέση υπεροχής έναντι των Ελλήνων. Η Αλβανία είχε ήδη λάβει υποσχέσεις από την φασιστική Ιταλία για παραχώρηση σ’ αυτήν της «Τσαμουριάς» καθώς και άλλων τμημάτων γης τόσο από την Ελλάδα όσο και από την τότε Γιουγκοσλαβία. Άνανδροι και βίαιοι οι «Τσάμηδες» έδωσαν στους Έλληνες μια πρόγευση του τι θα υφίσταντο από αυτούς, κατά το χρόνια που θα ακολουθούσαν, ήδη από την πρόωρη και σύντομη κατάληψη της Ηγουμενίτσας από τους Ιταλούς το 1940, όπου συνέλαβαν και εκτέλεσαν τον μεγαλέμπορο Χρήστο Πιτούλη, τον Χρήστο Τσώνη και περισσότερους από 10 ακόμα χριστιανούς, ενώ εν συνεχεία πυρπόλησαν την άτυχη πόλη.
Νουρί Ντίνο, Μαζάρ Ντίνο και Ρετζέπ Ντίνο. Τρείς εγκληματικές μορφές του «απελευθερωτικού» αγώνα των «Τσάμηδων». Πληροφοριοδότες των Ιταλών και των Γερμανών διαδόχων τους, όργανα της Ξίλια, του Εθνικού αλβανικού συνεδρίου. Στόχος του ήταν ένας: να γίνει «η Ήπειρος αλβανική ως την Πρέβεζα»! Η καταπίεση των Χριστιανών άρχισε αμέσως με την κατοχή. Από το 1941 οι «Τσάμηδες» απαιτούσαν την καταβολή του 1/3 της ζωικής και αγροτικής παραγωγής των Χριστιανών σ’ αυτούς! Δεν άργησαν ν’ ακολουθήσουν οι δολοφονίες· το 1941, μόνο στη Θεσπρωτία εκτελέστηκαν 283 Έλληνες Χριστιανοί, την επόμενη χρονιά 438· ανάμεσα στο θύματα και ο αναπληρωτής νομάρχης Γεώργιος Βασιλάκος, ενώ στο ίδιο έτος επτά χωριά λεηλατήθηκαν και κάηκαν από τους «Τσάμηδες».
Με την έλευση του 1943 και ενώ ο πόλεμος αρχίζει να προσλαμβάνει αρνητικά χαρακτηριστικά για τις δυνάμεις του Άξονα, με την συμμαχική εισβολή στην Ιταλία και την έξοδο της από τον πόλεμο, η κατάσταση στην Ήπειρο γίνεται όλο και πιο ζοφερή. Έχοντας βρει νέο προστάτη στο πρόσωπο των Γερμανών Ναζί οι Αλβανό-«Τσάμηδες» εκτελούν βήμα προς βήμα την εθνοκάθαρση του ελληνικού πληθυσμού. Η περιοχή του Φαναριού στη Θεσπρωτία αποτελεί το μήλον της έριδος για τους προδότες μουσουλμάνους, καθώς δεν υπάρχει σ’ όλη τη Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία πιο εύφορη καλλιεργήσιμη γη από αυτήν. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα, καθώς η γη αυτή κατέχεται και κατοικείται από Έλληνες! Η λύση στο πρόβλημα τους δεν θ’ αργίσει να βρεθεί και υπό την αιγίδα των Γερμανών, οι οποίοι οργανώνουν την επιχείρηση Augustus 9/8/1943 με πρόθεση να εξαλείψουν τις ελληνικές αντιστασιακές δυνάμεις στην περιοχή. Οι «Τσάμηδες» έλαβαν ενεργό μέρος στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, ως πιστοί σύμβουλοι και ακόλουθοι των Ναζί, καταστρώνοντας καταλόγους στους οποίους εγγράφηκαν όλοι οι Χριστιανοί άρρενες από 16 έως και 60 ετών ώστε αυτοί να συλληφθούν και να εκτοπιστούν, ώστε σε δεύτερο χρόνο να αποσταλούν στη Γερμανία ή αλλού για καταναγκαστική εργασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου